Στην
Κομοτηνήπραγματοποιήθηκε την Κυριακή 5 Νοέμβρη η κεντρική πολιτική - πολιτιστική εκδήλωση της
ΚΟ Ανατολικής Μακεδονίας - Θράκης του
ΚΚΕ για την
Οκτωβριανή Σοσιαλιστική Επανάσταση, με ομιλήτρια την
Αλέκα Παπαρήγα, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ.
Η Αλ. Παπαρήγα σε σημαντικό μέρος της ομιλίας της στάθηκε στη συνθήκη του Μπρεστ - Λιτόφσκ, που συγκεντρώνει τα πυρά των πολέμιων του σοσιαλισμού. Εκτενή αναφορά έκανε η ομιλήτρια στο πώς αντιμετώπισε η νεαρή εργατική εξουσία, με την καθοδήγηση των μπολσεβίκων, τις μειονότητες και τις εθνότητες της Ρωσίας.
Είπε μεταξύ άλλων:
«Οι Ελληνες και απανταχού πολέμιοι του σοσιαλισμού, αστοί πολιτικοί συντηρητικοί, ρεφορμιστές, οπορτουνιστές, είτε καταγγέλλουν την Οκτωβριανή Επανάσταση σαν μια συνωμοσία και ένα πραξικόπημα των λίγων κατά των πολλών, είτε την προβάλλουν αλλοιώνοντας πλήρως το πραγματικό νόημα και το σκοπό της. Ολες οι επαναστάσεις που γνώρισε η Ιστορία ήταν αποτέλεσμα αντικειμενικής ανάγκης: Κατά του δουλοκτητικού συστήματος, κατά της φεουδαρχίας, οι αστικές επαναστάσεις, οι σοσιαλιστικές.
Θα σταθώ σε ορισμένα μόνο ζητήματα, γιατί είναι αδύνατο στο πλαίσιο μιας ομιλίας να αναφερθούν όλες οι πτυχές του αντικομμουνισμού.
Τέτοιες περιπτώσεις ψευδολογίας είναι όσα λέγονται για τη Συνθήκη Μπρεστ, δηλαδή τη συμφωνία της Ρωσίας με τη Γερμανία μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση, για την κατάπαυση του πολέμου μεταξύ τους, που αδιάντροπα τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ την προβάλλουν ως μια υποχώρηση ανάλογη με αυτήν που κάνουν οι ίδιοι υπογράφοντας μνημόνια και ιμπεριαλιστικές συμφωνίες. Αλλη αφορά στην εμφάνιση της σοσιαλιστικής Ρωσίας ως υποστηριχτή του κεμαλικού καθεστώτος στην Τουρκία και συνένοχη στις σφαγές των Ποντίων και Αρμενίων. Ενώ συνειδητά αποκρύπτουν ότι στη Σοβιετική Ενωση δόθηκε λύση σε αυτό που αποκλήθηκε εθνικό ζήτημα. Αυτό το ζήτημα στις μέρες μας επανεμφανίζεται ως εργαλειακό στοιχείο του καπιταλιστικού συστήματος, των ενδοαστικών και ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών.
Η Συνθήκη Μπρεστ
Μόλις έγινε η Οκτωβριανή Επανάσταση, τα δύο αντίπαλα ιμπεριαλιστικά στρατόπεδα και ενώ δεν είχε λήξει ο μεταξύ τους πόλεμος (έληξε ένα χρόνο μετά), συνεννοήθηκαν μεταξύ τους για παράλληλες στρατιωτικές επιθέσεις και ενώ η νέα εξουσία ήταν ακόμα στα σπάργανα. Αγγλοι και Γάλλοι ευνοούσαν τη γερμανική επέλαση στη Ρωσία. Η Ρωσία είχε μεταβληθεί σε ένα είδος νησιού ανάμεσα σε στρατιωτικές εισβολές τόσο από την πλευρά της Ευρώπης όσο και από της Ασίας. Η γερμανική επέλαση, ελεύθερη από τις πιέσεις των ιμπεριαλιστών αντιπάλων της, προχωρούσε ακάθεκτη με κύριο στόχο να φτάσει έως το πιο ισχυρό κέντρο της επανάστασης, την Πετρούπολη, ενώ ο ρωσικός εθνικός αστικός στρατός ήταν πλήρως αποδιοργανωμένος, διευθυνόταν ακόμα από στρατιωτικούς ηγέτες επί τσάρου, οι φαντάροι ήταν καταπονημένοι από τον μακρόχρονο ιμπεριαλιστικό πόλεμο και τις ήττες, ταπεινωμένοι από τη στάση της στρατιωτικής ηγεσίας τους. Αν τα γερμανικά στρατεύματα έφταναν στην Πετρούπολη, θα χανόταν σε λίγες μέρες η σοβιετική εξουσία. Τότε ο Λένιν μαζί με άλλους συντρόφους του, εν μέσω διαφωνιών ακόμα και στην ίδια την ΚΕ των Μπολσεβίκων, προχώρησαν σε μια προσωρινή συμφωνία με τη Γερμανία, που ονομάστηκε Συμφωνία του Μπρεστ, που ο ίδιος ο Λένιν την χαρακτήρισε ταπεινωτική γιατί αναγνωριζόταν - από τα ίδια τα πράγματα - η γερμανική κατοχή που είχε προηγηθεί, επί τσαρικής περιόδου και επί της αστικής προσωρινής κυβέρνησης του Φλεβάρη του '17.
Ο Λένιν αντιμετώπισε τη Συμφωνία ως μια ελάχιστη ανάπαυλα, γιατί γνώριζε ότι η Γερμανία σύντομα θα την παραβίαζε, όμως με τη Συμφωνία αυτή επιτυγχανόταν η εκκένωση της Πετρούπολης, ώστε να διευκολυνθεί η μεταφορά της πυρίτιδας σ' αυτήν για να οργανωθεί η άμυνά της. Στόχος επίσης ήταν κατά τη διάρκεια της ανάπαυλας να μπει τάξη στους σιδηροδρόμους, γιατί χωρίς αυτούς δεν ήταν δυνατή η μεταφορά οπλισμού και στρατιωτών και, το κυριότερο, για να δημιουργηθεί ένας νέος στρατός, ικανός να αποκρούσει την αναμενόμενη νέα γερμανική επίθεση, ο Κόκκινος Στρατός, που συγκροτήθηκε, μάλιστα, σε ελάχιστο χρονικό διάστημα. Αυτός ο νέος στρατός κατάφερε να αντιμετωπίσει τη γερμανική επίθεση και να απελευθερώσει ένα μέρος περιοχών που είχαν καταληφθεί πριν το Μπρεστ. Η εργατική εξουσία της Ρωσίας πραγματοποίησε ηρωικό απελευθερωτικό, πατριωτικό, σοσιαλιστικό πόλεμο, με τη συμμετοχή και μαζικών οργανώσεων παντού, με συστηματική γενική εκπαίδευση του ενήλικου πληθυσμού, χωρίς διάκριση φύλου, στον τομέα των στρατιωτικών γνώσεων και των στρατιωτικών επιχειρήσεων.
Για το «εθνικό ζήτημα»
Από τα πρώτα της βήματα, η νέα εργατική εξουσία, με την καθοδήγηση του Κόμματος των Μπολσεβίκων, είχε να αντιμετωπίσει τις συνέπειες της πολιτικής της τσαρικής μοναρχίας, που ασκούσε πολιτική εθνικής καταπίεσης των περιφερειών. Η οικοδόμηση του σοσιαλισμού έπρεπε να αντιμετωπίσει το αίτημα μαζών, που εγκλωβισμένες στις αντιθέσεις του Α' Παγκόσμιου ιμπεριαλιστικού Πολέμου, ζητούσαν το δικαίωμα στην αυτονομία. Οι μπολσεβίκοι έγκαιρα συνέδεσαν το εθνικό ζήτημα με τη θέση για τη μετατροπή του ιμπεριαλιστικού πολέμου σε ταξικό πόλεμο κατά της αστικής τάξης όλων των εμπόλεμων κρατών.
Μια βδομάδα μόνο μετά τη νίκη της Οκτωβριανής Επανάστασης, η σοβιετική δημοκρατία της Ρωσίας διακήρυξε την ισότητα και κυριαρχία των λαών της Ρωσίας, το δικαίωμα των λαών της Ρωσίας για ελεύθερη αυτοδιάθεση μέχρι και την αποχώρηση και τη δημιουργία αυτοτελούς κράτους, την κατάργηση των θρησκευτικών προνομίων, την ελεύθερη ανάπτυξη των εθνικών μειονοτήτων και εθνοτικών ομάδων που κατοικούσαν στην επικράτεια της Ρωσίας.
Αυτή η απόφαση συνέβαλε και στη σταθεροποίηση της σοβιετικής εξουσίας, αλλά και για να εμφανιστούν σοβιετικές δημοκρατίες και προλεταριακές επαναστάσεις σε μια σειρά περιοχές, ανεξάρτητα αν κατάφεραν να εδραιωθεί - παντού - η νίκη τους, όπως συνέβη στην Ουγγαρία, στη Βαυαρία, στη Σλοβακία, στη Λετονία, στη συνέχεια στην Ουκρανία, τη Λευκορωσία, την ομοσπονδία της Υπερκαυκασίας, στο Τουρκεστάν. Παραχωρήθηκε αυτονομία στους Μπασκίριους, τους Τατάρους, τους Καζάχους, στους λαούς του Βόλγα και του Βόρειου Καυκάσου. Η θέση αρχών των μπολσεβίκων και η έκκλησή τους να πάρουν την υπόθεση στα χέρια τους οι λαοί που υπέφεραν από εθνική καταπίεση του παλαιού τσαρικού και αστικού καθεστώτος, όπως ήταν οι μουσουλμανικοί λαοί της Ρωσίας και της Ανατολής, συνέβαλαν στην ανάπτυξη ριζοσπαστικών τάσεων τόσο στην επικράτεια της πρώην ρωσικής αυτοκρατορίας όσο και στις ισλαμικές χώρες. Προϋπήρχε το καλό κλίμα, καθώς μετά από την αποτυχημένη αστικοδημοκρατική επανάσταση του 1905, ένα μέρος των μουσουλμάνων είδαν στο σοσιαλισμό ένα πολιτικό κίνημα ικανό να εμπνεύσει και να καθοδηγήσει αγώνες κατά των καταπιεστών τους, με σύνθημα και θέση για την αδελφοσύνη και την ισότητα των λαών κατά των ιμπεριαλιστών.
Η σωστή, από ταξική πλευρά, θέση απέναντι στις μειονότητες και τις εθνότητες, που είχε στον πυρήνα της την προλεταριακή ενότητα, την ενότητα των λαών, οδήγησε στην εθελοντική ένταξη στη Ρωσική Ομοσπονδία νέων δημοκρατιών με ισλαμικούς πληθυσμούς, που μάλιστα συνέβαλαν στη νίκη των μπολσεβίκων κατά τον ταξικό εμφύλιο που φούντωσε μέσα στη χώρα, καθώς οι ηττημένοι αστοί, οι τσαρικοί, οι πρώην τσιφλικάδες και οι κουλάκοι προσπαθούσαν να ανακτήσουν την περιουσία τους και στη συνέχεια την εξουσία.
Κατά τη διάρκεια της κολεκτιβοποίησης, την περίοδο 1920-1930, όσο κράτησε αυτή, κανείς δεν διώχθηκε γιατί ανήκε στη μια ή την άλλη εθνότητα, γιατί πίστευε στη μια ή την άλλη θρησκεία. Αυτός που τα "βρήκε σκούρα" ήταν ο ταξικός αντίπαλος, ο αστός της πόλης, ο κουλάκος, δηλαδή ο αστός της αγροτικής παραγωγής, που έκαναν ό,τι περνούσε από το χέρι τους για να πεθάνει ο λαός από την πείνα. Ο Λένιν, με την εμπειρία μόνο του Α' Παγκόσμιου Πολέμου που έζησε, υπογράμμιζε ότι ο ταξικός εμφύλιος έχει απείρως λιγότερα θύματα από τα εκατομμύρια θύματα του ιμπεριαλιστικού πολέμου.
Σαν αποτέλεσμα της πολιτικής της εργατικής εξουσίας, με την καθοδήγηση των μπολσεβίκων πάνω από 100 λαοί και εθνότητες απόκτησαν δική τους γραφή, παιδεία, λογοτεχνία, τέχνη και επιστήμη, τις δυνατότητες της σοσιαλιστικής ανάπτυξης.
Ο μπολσεβίκικος διεθνισμός αναδείχθηκε στην προσπάθεια της νέας εξουσίας να στηρίξει τους Ελληνοπόντιους που πάνω από το κεφάλι τους έπεφτε το τσεκούρι των τσέτηδων, και μάλιστα την ίδια ώρα που η Ελλάδα έπαιρνε με στρατό μέρος μαζί με άλλα 13 καπιταλιστικά κράτη κατά του νεαρού εργατικού κράτους. Οι αστοί ηγέτες των Ποντίων αρνήθηκαν τη βοήθεια, από κοινού με την ελληνική κυβέρνηση του Ελ. Βενιζέλου, όπως φαίνεται καθαρά από έγγραφα του ελληνικού υπουργείου εξωτερικών που δημοσίευσε ο "Ριζοσπάστης" στις 15/10/2017. Η ελληνική αστική τάξη ήθελε να χρησιμοποιήσει τους Πόντιους ως διαπραγματευτικό χαρτί και αντιπερισπασμό για να κερδίσει την Ανατολική Θράκη, ως βραβείο από τους ιμπεριαλιστές συμμάχους της και ως αντίτιμο συμμετοχής στην καταστροφική μικρασιατική εκστρατεία. Η Ρωσία, μάλιστα, έκανε προσπάθεια μεσολάβησης για ειρηνική λύση ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία το 1922, όταν η ελληνική κυβέρνηση έλεγε στους Ελληνες ότι ήταν προτιμότερο να μείνουν στη Μικρά Ασία, γιατί φοβόνταν ότι ο ερχομός τους στην Ελλάδα θα ήταν απειλή για τη σταθερότητα της αστικής εξουσίας».
Χέρι - χέρι ο κοσμοπολιτισμός και ο εθνικισμός του κεφαλαίου
«Σήμερα, βεβαίως, υπάρχει διαφορά με την περίοδο εκείνη. Το κλασικό αποικιοκρατικό σύστημα κατέρρευσε, ο παγκόσμιος μονοπωλιακός καπιταλισμός είναι εδραιωμένος ακόμα πιο καθαρά από ό,τι στις αρχές του 20ού αιώνα, πάνω σε σχέσεις αλληλεξάρτησης και ανισοτιμίας, ανάμεσα στις αστικές τάξεις των καπιταλιστικών κρατών. Οι αντιθέσεις τους είναι παρούσες και μέσα σε συμμαχίες οργανωμένες όπως είναι η ΕΕ. Οι αστικές τάξεις των κρατών ενώνονται και είναι αγαπημένες μεταξύ τους, όταν πρόκειται να ανεβάσουν το βαθμό εκμετάλλευσης της εργατικής τάξης, των λαών, όταν πρόκειται να πάρουν μέτρα εξαγοράς, χειραγώγησης, ενσωμάτωσης, βίας και καταστολής.
Ο κοσμοπολιτισμός του κεφαλαίου, δηλαδή η εξαγωγή κεφαλαίων παντού, ελεύθερα, χωρίς περιορισμούς ή με μείωση των όποιων περιορισμών έχουν απομείνει, προκαλεί οξυμένες ενδοαστικές αντιθέσεις, καθώς τμήματα της αστικής τάξης νιώθουν ότι η ελεύθερη κίνηση κεφαλαίων και οι διάφορες συμφωνίες σε περιφερειακό ή παγκόσμιο επίπεδο απειλούν τη δική τους κερδοφορία, αφού ανάμεσα στις καπιταλιστικές επιχειρήσεις, τα καπιταλιστικά μονοπώλια, ισχύει ο νόμος "το μεγάλο ψάρι τρώει το μικρότερο". Ετσι, χέρι - χέρι με τον κοσμοπολιτισμό πάει και ο εθνικισμός, πριμοδοτούνται επιλογές αυτονομίας, απόσχισης, διαμελισμού των κρατών που δημιουργήθηκαν μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, απεγκλωβισμού από ιμπεριαλιστικές συμφωνίες ή ενώσεις με στόχο την ενίσχυση της κερδοφορίας στο εθνικό επίπεδο ή επιλογές μετάβασης σε άλλη ιμπεριαλιστική συμμαχία. Τα σύγχρονα αιτήματα αυτονομίας, οι δράσεις απόσχισης, δεν έχουν ίχνος προοδευτισμού, ακόμα και αν οι αστικές τάξεις ή βασικά τμήματά τους πείθουν λαϊκές μάζες να κινητοποιηθούν, κάτω από τη σημαία της αυτονομίας ή ανεξαρτησίας».
